Ondersteuning bij cultuursensitieve jeugdhulp

Cultuursensitieve jeugdhulp vertrekt vooral vanuit een attitude, eerder dan vanuit kennis. Enerzijds kan men niet alles weten over tradities en gebruiken. Anderzijds schiet kennis tekort omdat ze geen rekening houdt met het feit dat jongeren en hun gezin in een migratiecontext op zoek gaan naar hun eigen nieuwe tradities en betekenissen tussen de verschillende referentiekaders. Het komt er dus vooral op aan om samen met de jongere en zijn/haar/hun context zaken te onderzoeken en te bevragen.

Vanuit het theoretisch kader van ‘interculturele communicatie’ worden er verschillende handvaten geboden voor de communicatie tussen personen met een verschillende culturele achtergrond. Denk daarbij aan het TOPOI model. Op die manier kan je misverstanden voorkomen en de eigen ‘handelingsverlegenheid’ uitdagen.

Ook het kruispuntdenken kan ondersteunend zijn: het geeft niet alleen een kader rond meervoudige identiteit, maar verduidelijkt ook dat bepaalde deelidentiteiten ervoor zorgen dat je in de samenleving gemakkelijker toegang hebt tot bepaalde privileges. Dit werkt ook door in een hulpverleningssituatie. Door je hiervan bewust te zijn en dit bespreekbaar te maken, faciliteer je cultuursensitieve zorg op maat.

Wanneer je werkt in een context waarin verschillende referentiekaders elkaar ontmoeten (en ook wel eens tegenover elkaar komen te staan), kan je soms nood hebben aan extra ondersteuning. Tolken en Intercultureel bemiddelaars zijn personen die cultuursensitieve zorg aan jongeren kunnen faciliteren.

Er zijn verschillende organisaties die hierin een aanbod hebben. Maar het is even belangrijk om na te gaan in welke mate de hulpverleningsorganisatie zelf aan de slag gaat met cultuursensitieve zorg. Enerzijds door in de visie en het beleid aandacht te hebben voor diversiteit en anderzijds door vorming en intervisie te organiseren voor de medewerkers.

(Met dank aan OTA Vlaams-Brabant & Brussel).